Oxy là khí của sự sống. Oxy trong cơ thể người được vận chuyển bằng các tế bào hồng cầu trong máu để duy trì sự sống và hoạt động bình thường của con người. Tuy nhiên, không phải lúc nào lượng oxy trong máu cũng ổn định, đặc biệt là hiện nay nhiều người đang gặp phải cái di chứng hậu Covid-19 làm cho nồng độ oxy trong máu thấp. Điều này gây ra nhiều ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ con người. Vậy khi nồng độ oxy trong máu thấp phải làm sao? Hãy cùng Cấp Cứu Vàng tìm hiểu ở bài viết dưới đây nhé!
Nồng độ oxy trong máu như thế nào là thấp?
Nồng độ oxy trong máu là lưu lượng oxy lưu thông được các tế bào hồng cầu vận chuyển trong máu. Mức oxy trung bình trong máu được xem là bình thường đó là từ khoảng 75 đến 100 mm Hg.
Nồng độ oxy trong máu ở mức dưới 60mmHg được xem là nồng độ thấp và thường được gọi là thiếu oxy máu. Đây là tình trạng oxy trong máu thấp hơn so với bình thường, làm cho cơ thể gặp những khó khăn trong việc cung cấp oxy đến các tế bào, mô và cơ quan.
Không phải lúc nào nồng độ oxy trong máu cũng bình thường, ổn định. Vậy làm thế nào để biết được nồng độ oxy trong máu thấp hay bình thường?
Cách đo nồng độ oxy trong máu
Hiện nay có nhiều cách để đo nồng độ oxy trong máu, từ đó có thể kết luận được nồng độ oxy trong máu có thấp hay không. Trong đó, cách chính xác nhất để đo nồng độ oxy trong máu đó là xét nghiệm khí máu động mạch hay còn gọi là xét nghiệm ABG.
Đối với xét nghiệm khí máu động mạch thì bác sĩ sẽ lấy một mẫu máu từ động mạch ở vị trí cổ tay của bạn sau đó đem phân tích. Kết quả phân tích sẽ thể hiện chính xác mức oxy trong máu của bạn.
Tuy nhiên, đây là phương pháp không thể tự thực hiện ở nhà. Vì vậy, có một cách đo nồng độ oxy tại nhà đơn giản hơn đó là sử dụng máy đo nồng độ oxy. Chiếc máy này có kích thước rất nhỏ gọn chỉ bằng 2 đầu ngón tay. Để đo nồng độ oxy, bạn chỉ cần kẹp máy trên đầu ngón tay hoặc ngón chân, tai. Chiếc máy này sẽ gửi ánh sáng hồng ngoại đến các mao mạch máu và ước tính lượng oxy trong máu một cách gián tiếp.
Tuy kết quả không chính xác bằng phương pháp xét nghiệm ABG nhưng lại có ưu điểm là nhanh chóng, thuận tiện, không xâm lấn và có thể tự thực hiện mọi lúc mọi nơi.
Hiện nay tình trạng nồng độ oxy trong máu thấp khá phổ biến, đặc biệt là những người đã từng mắc Covid-19 thì lại càng có nguy cơ cao hơn. Vậy đâu là nguyên nhân của tình trạng này?
Nguyên nhân gây ra nồng độ oxy trong máu thấp
Có 3 nguyên nhân chính gây ra tình trạng nồng độ oxy trong máu thấp. Đó là:
Nồng độ oxy thấp do hô hấp
Đây là tình trạng hay gặp khi bạn ở trong khu vực có không khí loãng như trên vùng cao hay đang đi máy bay. Biểu hiện của tình trạng này đó là bạn sẽ cảm thấy mệt mỏi bất thường, phản xạ chậm, đau đầu, buồn nôn, tim loạn nhịp,…do cơ thể đang bị triệu chứng thiếu oxy dẫn đến việc bị nhiễm kiềm hơi. Đây là tình trạng thường gặp nhưng nếu không được xử lý kịp thời thì hệ thần kinh rất dễ bị co giật dẫn đến hôn mê hoặc thậm chí tử vong.
Nồng độ oxy thấp do bệnh lý
Nồng độ oxy trong máu thấp có thể do cơ thể đang mắc phải một trong số các bệnh như:
- Viêm phế quản và khí phế thũng
- Bệnh phổi tắc nghẽn hoặc COPD mãn tính
- Hen suyễn
- Bệnh phổi kẽ
- Hội chứng suy hô hấp cấp tính hoặc ARDS
- Bệnh thiếu máu
- Bệnh tim
- Tắc nghẽn động mạch trong phổi do nguyên nhân cục máu đông
- Thuyên tắc phổi
- Chất lỏng dư thừa trong phổi
- Xơ phổi, sẹo và tổn thương phổi
- Chứng ngưng thở khi ngủ
- Sử dụng một số loại thuốc cũng gây hạ nồng độ oxy trong máu
Nồng độ oxy thấp do rối loạn hô hấp tế bào
Rối loạn hô hấp tế bào xảy ra do các nguyên nhân như: thiếu cơ chất (đái tháo đường, suy nhược, thiếu ăn..) gây thiếu men và thiếu sinh tố hô hấp tế bào. Nhiễm độc các chất gây ức chế hô hấp tế bào như CO, As, H2S, thuốc ngủ, các chất độc tạo ra trong quá trình bị nhiễm khuẩn, u độc,…
Mặt khác, bất cứ khi nào cơ thể gặp các vấn đề về sức khoẻ thì cũng có thể khiến cho độ bão hoà oxy trong máu giảm xuống. Khi đó, cơ thể sẽ rơi vào trạng thái nồng độ oxy trong máu thấp.
Trường hợp nồng độ oxy trong máu thấp phải làm sao?
Tình trạng nồng độ oxy trong máu thấp có thể gây nhiều biến chứng cho cơ thể, thậm chí có thể gây ra tử vong. Vì vậy, bạn cần thường xuyên theo dõi nồng độ oxy trong máu để điều trị kịp thời. Có thể điều trị tình trạng thiếu oxy trong máu bằng việc cung cấp oxy bổ sung vào cơ thể. Việc cung cấp này có thể tiến hành bằng nhiều cách khác nhau. Cụ thể là:
Sử dụng thuốc:
Các bác sĩ sẽ chỉ định cho bệnh nhân thiếu oxy máu sử dụng các loại thuốc để điều trị triệu chứng này. Những loại thuốc này thường được dùng bằng cách hít vào phổi thay vì uống như thông thường.
Sử dụng liệu pháp oxy
Trong các trường hợp nồng độ oxy trong máu thấp nặng, nghiêm trọng đặc biệt thì bác sĩ sẽ chỉ định liệu pháp oxy. Cách này đưa oxy vào cơ thể thông qua một thiết bị ống thông gắn vào mũi hoặc qua mặt nạ thở. Đây là cách đưa oxy vào cơ thể một cách trực tiếp và nhanh chóng nhất, thường được dùng cho những trường hợp khẩn cấp.
Điều trị tại nhà:
Ngoài ra, đối với những ai thường xuyên bị hạ nồng độ oxy trong máu thì có thể cải thiện bằng các phương pháp sau tại nhà:
- Bổ sung những chất chống oxy hóa qua chế độ ăn uống hoặc thực phẩm chức năng để giúp cải thiện mức độ bão hoà oxy trong máu. Các loại thực phẩm mà bạn nên ăn trong trường hợp này đó là các loại thực phẩm giàu axit béo Omega -3, Omega -6. Những chất này có tác dụng làm tăng khả năng vận chuyển oxy của tế bào hồng cầu trong máu.
- Tập hít thở sâu và chậm: Việc hít thở sâu và chậm giúp cho nhịp tim ổn định hơn, đưa được nhiều không khí vào phổi giúp cho cơ thể nhận được lượng oxy nhiều hơn, làm tăng nồng độ oxy trong máu một cách hiệu quả.
- Tập thói quen uống nhiều nước: Nước là một thành phần quan trọng của cơ thể, nó không chỉ là môi trường để cơ thể trao đổi chất mà còn rất cần cho quá trình oxy hoá máu. Cung cấp đủ nước cho cơ thể sẽ giúp cải thiện khả năng cung cấp oxy cho cơ thể và đẩy nhanh quá trình thải khí cacbonic ra ngoài. Nhờ vậy, mức độ bão hoà oxy trong máu được cải thiện rất nhiều. Đây là một phương pháp quan trọng và rất cần thiết mà không chỉ những người bị thiếu oxy máu mà cả những người bình thường cũng nên áp dụng để duy trì sự ổn định nồng độ máu của cơ thể. Theo khuyến nghị từ bác sĩ, nên bổ sung mỗi ngày từ 2 – 3 lít nước.
- Vận động kết hợp tập các môn thể dục nhẹ như yoga, aerobic, dưỡng sinh,…Các bài tập vận động nhẹ nhàng sẽ giúp bạn tăng sức bền, khả năng miễn dịch của cơ thể. Ngoài ra, nó còn giúp các tế bào hấp thụ oxy tốt hơn, cải thiện độ bão hoà oxy trong máu một cách hiệu quả.
- Ngoài ra, vì bất cứ cơ thể gặp vấn đề nào thì đều có nguy cơ gây ra tình trạng nồng độ oxy trong máu thấp nên bạn cũng cần phải bổ sung các thực phẩm để tăng sức đề kháng cho cơ thể. Những loại thực phẩm nên bổ sung thường xuyên như các loại rau xanh như cải bó xôi, cải xoăn, bông cải xanh,…để cung cấp Vitamin K, Vitamin C, Folate, Lutein, Beta Carotene.. Các loại cá giàu axit béo và Omega 3, các loại trái cây chứa nhiều vitamin và khoáng chất có lợi cho sức khoẻ để tăng sức đề kháng, chậm quá trình lão hoá, tăng cường trao đổi chất.
Bài viết trên đây đã tổng hợp cho bạn những thông tin cần biết về tình trạng nồng độ oxy trong máu thấp và cách điều trị hợp lý, hiệu quả. Hy vọng những thông tin của Cấp Cứu Vàng này sẽ giúp bạn có thêm một nguồn tham khảo hữu ích, chủ động phòng ngừa, phát hiện các dấu hiệu của bệnh, sớm có phương pháp điều trị, bảo vệ sức khỏe của mình một cách toàn diện hơn. Trong trường hợp nồng độ oxy quá thấp, hãy liên hệ đến Công ty TNHH Cấp Cứu Vàng – Đơn vị cho thuê máy thở uy tín, hỗ trợ kịp thời cho những trường hợp nguy hiểm do ảnh hưởng của nồng độ oxy trong cơ thể.