07/27/2022

Nguyên tắc sơ cấp cứu chấn thương ở các tai nạn thường gặp

Trong cuộc sống hàng ngày, việc trang bị cho mình những kiến thức về sơ cấp cứu ban đầu ở các tai nạn thường gặp là rất cần thiết. Ở bài viết hôm nay, Cấp Cứu Vàng sẽ giới thiệu đến bạn 4 kỹ năng sơ cấp cứu chấn thương cơ bản giúp bạn xử lý vết thương, cứu người bị đuối nước, hóc dị vật và ngạt thở, mong rằng sẽ hữu ích với bạn.

Nguyên tắc xử lý vết thương ngoài da

Vết thương trầy xước – chảy máu nhẹ

Sơ cấp cứu bằng cách rửa sạch vết thương (té, trầy, đứt tay,…) với nước sạch, tốt nhất nên rửa dưới vòi nước nhằm mục đích đẩy các chất bẩn ra bên ngoài và pha loãng vi khuẩn.
Trong trường hợp vết thương dính bùn đất hoặc cát, sử dụng oxy già để rửa và đẩy bùn đất ra ngoài.
Lau sạch, rửa lại vết thương với nước xà phòng, sau đó thấm khô vết thương bằng gạc sạch.

Vết thương sâu, dài, chảy máu nhiều

Vết cắt sâu ở chi

Sử dụng tay sạch (hoặc găng tay y tế) bóp chặt lên vết thương, tạo áp lực ngăn chảy máu.
Sử dụng gạc, vải sạch để sơ cấp cứu giúp che vết thương.
Băng thun quấn vết thương giúp tạo áp lực cầm máu.

Trong trường hợp máu thấm qua lớp băng, không gỡ bỏ mà tiếp tục sử dụng thêm băng gạc quấn đè lên trên.

Vết cắt sâu, máu chảy nhiều

Gọi xe cấp cứu, thuê xe cấp cứu hay nhờ sự giúp đỡ của người khác.
Nên loại bỏ các dị vật ở vị trí nông, không được lấy những dị vật đã cắm sâu vào vết thương.
Sử dụng băng vải sạch ép trực tiếp lên vết thương để cầm máu.
Gác chi bị thương cao hơn mức tim (trong trường hợp không bị gãy xương). Nên đặt nạn nhân nằm ở tư thế thoải mái, đầu thấp.
Sử dụng băng cuộn để sơ cấp cứu, băng ép lên trên vết thương nhằm hỗ trợ cầm máu (nên lấy thêm mảnh vải vô trùng đệm ở giữa).
Đối với vết thương dị vật bám sâu, nên băng xung quanh dị vật nhằm cố định nó. Trong trường hợp vết thương vẫn còn chảy máu, không được sử dụng thêm gạc đệm ở giữa mà phải đánh giá lại vết thương và đặt miếng đệm mới ở vị trí chính xác để cầm máu.
Tiếp tục kiểm tra đường thở và hô hấp của người gặp nạn. Đồng thời theo dõi thêm các dấu hiệu sốc trong khi chờ lực lượng sơ cấp cứu đến.

Vết cắt sâu ở cổ

Sử dụng tay đè chặt vết thương tạo áp lực cầm máu.
Sử dụng băng thun quấn chéo qua cổ và nách nhằm tạo áp lực cầm máu và nhanh chóng đưa nạn nhân đến bệnh viện.

Sơ cấp cứu chấn thương khi bị bong gân tổn thương dây chằng

Đối với trường hợp bị bong gân, cần cởi giày, tất nhằm tránh chèn ép quanh vùng bị chấn thương.
Đắp khăn có bọc đá lạnh nhằm hỗ trợ giảm thiểu sưng, đau.
Nguyên tắc băng vết thương bằng vải sạch cố định xung quanh phần khớp xương bị bong gân. Tuy nhiên khi sơ cấp cứu, bạn không được quấn chặt vì vết thương sẽ sưng lên.
Cần đưa nạn nhân đến cơ sở y tế ngay sau khi thực hiện băng bó xong.

Nguyên tắc sơ cấp cứu chấn thương ở các tai nạn thường gặp

Nguyên tắc sơ cấp cứu người đuối nước

Khi phát hiện thấy người có dấu hiệu bị đuối nước, bạn cần đưa cho nạn nhân vật dụng có thể bám vào để nổi lên, chẳng hạn như: phao, thân cây chuối, can nhựa đóng nắp kín có dung tích lớn,…
Trong trường hợp bạn không biết bơi hoặc không tự tin vào khả năng của mình, hãy hô thật to để nhờ đến sự trợ giúp của những người xung quanh.
Khi sử dụng những vật dụng hỗ trợ như: gậy, dây thừng,…bạn cần đứng thật vững và đủ xa để không bị kéo ngược xuống nước. Trong trường hợp người bị nạn đang úp xuống mặt nước thì cần liên hệ ngay dịch vụ khẩn cấp như cấp cứu 115.
Khi đưa nạn nhân đuối nước lên bờ, cần kiểm tra phản ứng và hơi thở của họ trước khi sơ cấp cứu.
Nếu nạn nhân còn thở, hãy đặt nạn nhân nằm nghiêng một bên nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho thông thoáng đường thở, đồng thời có thể đưa đờm dãi và dị vật ra ngoài.
Trong trường hợp nạn nhân không thể thở được, cần gọi cấp cứu và gọi thêm người trợ giúp.
Tiến hành hồi sinh tim phổi.

Nguyên tắc sơ cấp cứu chấn thương khi nạn nhân hóc dị vật

Phân biệt hóc dị vật

Hóc dị vật có 2 dạng, bao gồm: tắc nghẽn đường thở không hoàn toàn và tắc nghẽn đường thở hoàn toàn:

Trong trường hợp tắc nghẽn đường thở không hoàn toàn: Nạn nhân thường có triệu chứng ho và cố ho, cố khạc nhổ để đẩy dị vật ra ngoài.
Trong trường hợp tắc nghẽn đường thở hoàn toàn: Nạn nhân sẽ có biểu hiện: không thể nói được, tay ôm cổ, khó thở, mắt trợn ngược, trạng thái hoảng hốt, mặt đỏ bừng lên, mạch máu phần cổ nổi phồng lên, môi và lưỡi tím tái đi.

Các bước sơ cấp cứu cơ bản cần thực hiện

Trường hợp nạn nhân có thể ho được: Khuyến khích nạn nhân ho thêm để đẩy dị vật ra ngoài. Khi nạn nhân đang ho, tuyệt đối không được đập vào lưng.

Trường hợp nạn nhân không thể ho được:

Nếu nạn nhân là trẻ sơ sinh:

Dùng tay đỡ cổ, đặt trẻ nằm sấp trên gối, đầu hơi chúc xuống. Sử dụng lòng bàn tay vỗ vừa phải vào vùng xương giữa hai bả vai, hướng lên gáy.
Sử dụng 2 ngón tay ấn 5 cái vào giữa ngực trẻ. Nếu trẻ có dấu hiệu ho thì nên dừng lại để trẻ tự ho.

Nếu nạn nhân là người trưởng thành:

Đặt nạn nhân hơi nghiêng về phía trước, sử dụng lòng bàn tay vỗ 5 cái dứt khoát vào vùng xương giữa hai bả vai hướng lên gáy.
Tiếp tục sử dụng lòng bàn tay ấn 5 lần vào giữa ngực nạn nhân.
Trong quá trình này, nếu nạn nhân ho thì dừng lại để tự ho.
Khi ho được nghĩa là đã tự thở được bình thường.

Cách hồi sức tim phổi cho người khi ngạt thở

Hồi sức tim phổi là kỹ năng sơ cấp cứu chấn thương rất cần thiết cho nạn nhân khi tim ngừng đập, sốc nhiễm khuẩn, mất máu, bất tỉnh hay ngạt thở do đuối nước, điện giật,…

Cách phát hiện nạn nhân bị ngưng thở, ngưng tim cơ bản: hôn mê, lay gọi không tỉnh, lồng ngực không di động, không thấy mạch cổ, mạch bẹn.

Nếu nhận thấy 1 trong 3 dấu hiệu trên, bạn hãy gọi cấp cứu 115 hoặc nhờ ai đó gọi trước khi hồi sinh tim phổi. Trong trường hợp chỉ có mình bạn và nạn nhân, hãy thực hiện hồi sinh tim phổi trong 2 phút trước khi gọi cấp cứu. Các bạn có thể dùng máy thở của dịch vụ cho thuê máy thở của Cấp Cứu Vàng giúp hỗ trợ trong việc sơ cứu và hỗ trợ nạn nhận tốt hơn.

Các bước thực hiện sơ cứu cơ bản

Bước 1: Cần đặt nạn nhân nằm trên mặt phẳng cứng, khô ráo, thoáng đãng để sơ cấp cứu. Nới lỏng quần áo và tháo các trang sức nên ngực nạn nhân (nếu có).

Bước 2: Thực hiện quỳ hai chân sát bên hông nạn nhân.

Bước 3: Đặt gốc cổ tay lên giữa ngực nạn nhân, giữa các xương sườn, hai bàn tay chồng lên nhau.

Bước 4: Tư thế đúng của người hồi sức tim phổi: hai cánh tay duỗi thẳng thành một góc 90 độ so với lồng ngực.

Bước 5: Sử dụng sức nặng của thân trên (chứ không phải chỉ của cánh tay) khi ấn thẳng vào lồng ngực, độ lún tối thiểu 5cm. Cần ấn mạnh và nhanh ít nhất 100 lần/phút.

Bước 6: Sau khi ấn 30 lần, đẩy đầu nạn nhân ngửa ra sau và nâng cằm lên để mở đường thở.

Bước 7: Chuẩn bị hà hơi thổi ngạt, dùng tay kẹp chặt mũi và thổi hơi vào miệng nạn nhân trong một giây.

Trong trường hợp ngực phồng lên, cần thổi ngạt hơi thứ hai. Nếu lồng ngực không có dấu hiệu phồng lên, cần đẩy cằm ngửa lại và thổi ngạt lần thứ hai.

Sơ cấp cứu đối với trẻ nhỏ

Tiến hành đặt hai ngón tay của một bàn tay ở giữa vị trí phía dưới đường ngang nối hai núm vú của trẻ.

Chú ý tránh ấn nhầm do đặt tay quá sâu về phía dưới ngực của trẻ.

Với tay còn lại, bạn hãy đặt lên trán trẻ, giữ đầu trẻ hơi nghiêng về phía sau.

Sau đó thực hiện ấn xuống, tạo một áp lực ép sâu từ 1/3 – 1/2 ngực trẻ.

Ấn khoảng 30 lần, sau mỗi lần ấn, bạn hãy để cho ngực trẻ trở về trạng thái bình thường trước khi thực hiện lần ấn tiếp theo.

Người sơ cứu cần thực hiện ấn nhanh và mạnh, tránh gián đoạn.

Người sơ cứu cần đếm nhanh mỗi lần thực hiện thao tác ấn xuống: “1,2,3…, 29, 30, hết”.

Cần hà hơi thổi ngạt cho bé hai lần nữa và làm cho lồng ngực phồng lên.

Hy vọng bài viết tổng hợp kinh nghiệm được chia sẻ dưới đây đã đem đến cho bạn những thông tin hữu ích về các nguyên tắc sơ cấp cứu chấn thương ở các tai nạn thường gặp. Mong rằng bạn sẽ có thể áp dụng những kiến thức này vào các tình huống thực tế trong đời sống thường nhật của mình.

Mọi thắc mắc xin vui lòng liên hệ: